Dijital dünyanın nimetleri sonsuz ancak bu sonsuzluk, bilinçsizce vakit geçirilen sürede bireyleri olumsuz etkileyebiliyor… Çocukların hatta yetişkinlerin oyunlardaki karakterleri kendileriyle özdeşleştirmeleri ciddi anlamda problemlerin varlığını ortaya koyuyor. Günümüz hastalıklarından biri olan “Dijital oyun bağımlılığı”nın da kişileri ve toplumu önemli ölçüde etkilediğine şahit oluyoruz. Peki bu sorunu yönetmede kritik faktör nedir? Liv Hospital’dan Klinik Psikolog Burcu Özcan yanıtladı…
Dijital Oyun Bağımlılığı
Dijital oyun bağımlılığı, oyun alışkanlıkları üzerindeki kontrolün ciddi şekilde azalmasıyla karakterize bir durumdur ve bu da kişisel, sosyal, eğitimsel ve mesleki sorumluluklar dahil olmak üzere günlük işleyiş üzerinde olumsuz etkilere neden olabilir. Günümüzde dijital oyun bağımlılığı önemli bir sağlık sorunu olarak ortaya çıkmaktadır. Oyun bağımlılığı, psikolojik, sosyal ve fiziksel sağlık üzerinde de önemli etkiler yaratabilir. Dijital oyun bağımlılığı belirtileri:
• Oyun oynama süresinin kontrol edilememesi
• Oyun oynama isteğinin sürekli olarak artması
• Gerçek dünya ile olan ilişkilerin bozulması
• Oyun oynama davranışlarının diğer önemli yaşam alanlarını etkilemesi
Süre ve Kontrol Kaybı
Kişi, oyun oynama davranışını ve süresini kontrol edemez ve bu davranış, sürekli olarak öncelikli hale gelir. Günlük yaşamdaki sorumluluklarını ihmal ederek oyun oynama süresini arttırabilir. Oyun oynama davranışı, bireyin sosyal, akademik, mesleki veya diğer önemli işlevselliğini olumsuz yönde etkileyebilir.
Sosyal İzolasyon
Oyun oynama davranışı, kişinin gerçek dünya ile olan bağlantısını bozabilir ve sosyal ilişkilerinde sorunlar yaşanmasına neden olabilir. Sosyal etkinliklere karşı ilgisizlik veya uzaklaşma hissedebilir. Birey yakınlarına oyun oynama süresiyle ilgili yalan söyleme ihtiyacı hissedebilir ve stresli durumlardan ve iletişim çatışmalarından kaçınmak için oyun oynamayı kullanabilir.
Dijital oyunlar, ödül mekanizmaları yoluyla dopamin sistemini etkileyebilir. Uzun süreli oyun oynama, dopamin reseptörlerinin hassasiyetini etkileyebilir. Bu durum, bireylerin oyun oynama davranışlarının kontrolünü kaybetmesine yol açabilir.
Oyun oynamanın mümkün olmadığı durumlarda üzüntü, kaygı veya öfke gibi yoksunluk belirtileri ortaya çıkabilir. Birey aynı düzeyde keyif almak için oyun oynamaya giderek daha fazla zaman harcama ihtiyacı hissedebilir.
Dijital oyun bağımlılığı, bireylerin yaşam kalitesini ve genel sağlığını önemli ölçüde etkileyebilir. Erken müdahale, toplumsal farkındalık ve profesyonel destek bu sorunun yönetilmesinde kritik öneme sahiptir.
