Duygusal yeme, stres, üzüntü, yalnızlık veya mutluluk gibi duygusal durumlara yanıt olarak yeme davranışını tetikliyor. Diyetisyen Mehtap Yakut Yiğit, bireylerin acıkmadığı halde sürekli yemek yeme isteğinin psikolojik olduğunu ve bu durumu yenmenin zor olmadığını belirtti. Yeme alışkanlıklarının psikolojik yönlerini anlamak ve sağlıklı bir beslenme alışkanlığı oluşturmanın uzun vadeli sağlık ve refah için çok önemli olduğunu belirten Diyetisyen Mehtap Yakut Yiğit, “Kendinizi tanımak, gerçekçi hedefler belirlemek, dengeli beslenmek ve duygusal yeme ile başa çıkmak, bu süreçte atabileceğiniz adımlardan bazılarıdır. Profesyonel destek ve pozitif bir çevre de bu yolculuğunuzu daha kolay ve sürdürülebilir hale getirebilir. Sağlıklı beslenme alışkanlıklarını benimseyerek, hem bedeniniz hem de zihniniz için olumlu bir değişim yaratabilirsiniz.” dedi.
Yeme alışkanlıklarının psikolojik yönleri
1. Duygusal Yeme: Duygusal yeme, stres, üzüntü, yalnızlık veya mutluluk gibi duygusal durumlara yanıt olarak yeme davranışını ifade eder. Duygusal olarak zorlanan kişiler, yiyecekleri bir başa çıkma mekanizması olarak kullanabilirler.
2 .Alışkanlıklar ve Rutine Bağlı Yeme: Yeme alışkanlıklarımız genellikle çocukluktan itibaren şekillenir ve rutine bağlı hale gelir. Örneğin, televizyon izlerken atıştırmak veya stresli anlarda tatlılara yönelmek gibi.
3. Sosyal Etkiler: Aile ve arkadaş çevresi, yeme alışkanlıklarımız üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Sosyal ortamlarda sunulan yiyecekler, yeme davranışlarımızı şekillendirebilir.
4. Yeme Bozuklukları: Anoreksiya, bulimiya ve tıkanırcasına yeme bozukluğu gibi yeme bozuklukları, ciddi psikolojik ve fiziksel sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu tür durumlar, genellikle duygusal ve zihinsel sağlıkla yakından ilişkilidir.
Sağlıklı Bir Beslenme Alışkanlığı Nasıl Oluşturulur?
Sağlıklı bir beslenme alışkanlığı oluşturmak, zaman ve çaba gerektiren bir süreçtir. İşte bu süreci desteklemek için bazı ipuçları:
1. Kendinizi Tanıyın: Yeme alışkanlıklarınızı ve tetikleyicilerinizi anlamak, ilk adımdır. Hangi durumlarda fazla yediğinizi veya sağlıksız yiyeceklere yöneldiğinizi belirlemek, bu alışkanlıkları değiştirmek için önemlidir.
2. Gerçekçi Hedefler Belirleyin: Sağlıklı beslenme hedefleri belirlerken, gerçekçi ve ulaşılabilir hedefler koyun. Küçük adımlar atarak başlayın ve zamanla bu hedefleri genişletin.
3. Dengeli ve Çeşitli Beslenin: Beslenme düzeninizde tüm besin gruplarına yer verin. Proteinler, karbonhidratlar, sağlıklı yağlar, vitaminler ve mineraller açısından zengin bir diyet, vücudunuzu ve zihninizi dengede tutar.
4. Duygusal Yeme ile Baş Etme: Duygusal yeme alışkanlığınız varsa, alternatif başa çıkma mekanizmaları geliştirin. Meditasyon, yoga, yürüyüş yapmak veya bir hobi edinmek gibi aktiviteler, stres ve duygusal zorluklarla başa çıkmanıza yardımcı olabilir.
5. Mindful Eating (Bilinçli Yeme) Uygulayın: Yemeğinizi yavaşça ve dikkatli bir şekilde yiyin. Her lokmanın tadını çıkarın ve ne yediğinize odaklanın. Bu, aşırı yeme alışkanlıklarını azaltmaya yardımcı olabilir.
6. Destek Alın: Gerekirse bir diyetisyen veya psikologdan profesyonel destek alın. Grup terapileri veya destek grupları da sağlıklı beslenme alışkanlıkları oluşturma sürecinde faydalı olabilir.
7. Pozitif Bir Çevre Oluşturun: Sağlıklı yiyeceklerle dolu bir mutfak ve pozitif yeme alışkanlıklarını destekleyen bir sosyal çevre, sağlıklı beslenme alışkanlıklarınızı sürdürebilmenizi kolaylaştırır.
8. Esnek Olun: Kendinize çok katı kurallar koymak yerine, esnek ve sürdürülebilir bir beslenme düzeni benimseyin. Arada bir yapılan kaçamaklar, sağlıklı bir beslenme düzenini bozmaz, aksine sürdürülebilir kılar.
