Obezite tedavisinde uygulanan başlıca endoskopik tedavi yöntemlerinden biri de endoskopik olarak mideye balon yerleştirilmesi işlemidir. Mide balonu uygulaması günü birlik uygulanan bir işlem olmakla birlikte hastaneye yatış gerektirmeyen bir tedavi yöntemidir. İşlemi yaptırmak isteyenlerin ve yaptıranların sayıları arttıkça merak edilen sorular da bununla paralel olarak artmakta. Mide balonu işlemi ve sonrasında dikkat edilmesi gerek noktaları Liv Hospital Gastroenteroloji, Prof. Dr. Erdem Koçak anlattı.
Obezite, dünyadaki yetişkin nüfusun yaklaşık üçte birini etkileyen yaygın bir hastalıktır. Pek çok tıbbi, psikososyal ve ekonomik problemlere neden olur. Ülkemizde de giderek artan bir sağlık sorunu haline gelen ve Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre 2013 yılında %8.3 olan obezite sıklığı son on yılda artarak %9.9’lara ulaşmıştır. Bilindiği gibi obezite; şeker hastalığı, hiperlipidemi, hipertansiyon, koroner arter hastalığı, gastroözofageal reflü hastalığı, uyku apne sendromu gibi birçok hastalığa yol açabilmektedir. Bu nedenle günümüzde obezitenin tedavisi için birçok medikal, endoskopik ve cerrahi tedavi yöntemleri uygulanmaktadır.
1. İşlemden kaç saat sonra yemek yiyebilirim? Beslenmeye hangi gıdalar ile başlayabilirim?
Endoskopik olarak midenize balon yerleştirildikten yaklaşık 6 saat sonra berrak sıvı gıdalar ile beslenmeye başlayabilirsiniz. Açık çay veya bitki çayları, kafeinsiz kahve, tane içermeyen gaz yapmayan çorbalar, yağsız ve laktozsuz süt, yağsız ayran, kefir, yoğurt, tanesiz ve az şekerli komposto gibi sıvı yiyecek ve içeceklerden sonra ikinci günden itibaren bu gıdalara ek olarak sebze veya meyve püresine de başlayabilirsiniz. İkinci haftaya girdiğinizde yavaş yavaş tolerasyon durumunuza göre katı gıdalara başlayabilirsiniz. Genellikle üçüncü haftadan sonra katı gıdalara normal miktarlarda geçebilirsiniz.
2. İşlem sonrası ne gibi şikayetlerim olabilir?
İşlem sonrası özellikle ilk 3-4 gün süre ile mideniz yemek sonrası yaptığı gibi takılan balonu sindirmeye ve peristaltik hareketler ile ince bağırsaklara göndermeye çalışacaktır. Yine 4-6 saat sonra boşalmaya alışmış olan mide tam olarak boşalamadığı için alt özofagus sfinkteri yani yemek borusunun mide ile birleştiği yerdeki kapakçık sürekli gevşek olarak kalacaktır. Bunun sonucu olarak bulantı, kusma, mide krampları ve karın ağrısı hissedebilirsiniz. Bu şikayetler ve bunların şiddeti hastadan hastaya değişmekle birlikte ilk hafta verilecek ilaç tedavileri ile şikayetlerinizin birçoğu kontrol altına alınacaktır. Eğer daha önce gastro özofageal reflü hastalığı ve bununla ilişkili yanma, retrosternal (göğüs kafesinin orta noktası) ağrı, bulantı ve ağıza acı su gelme gibi şikayetleriniz oluyorsa mide balon uygulaması sonrasında da bu şikayetleriniz artabilir. Bu dönemde mide asit azaltıcı ilaçlarla (Proton pompa inhibitörleri ve antiasidler) sorunu kolaylıkla tedavi edebilir ve şikayetleri kontrol altına alabilirsiniz.
3. Ne zaman normal yaşantıma dönebilirim?
Birçok hastada birinci haftanın sonunda midenin, takılan balona uyum sağladığını ve kişilerin normal yaşantılarına döndüğünü görmekteyiz.
4. Mide balonu takıldıktan sonra banyo yapabilir miyim?
Mide balonu takıldıktan sonra banyo yapmanızda hiçbir sakınca yoktur.
5. Yaşamımı değiştirmemeli miyim?
Mide balonu işlemi obezite tedavi yöntemlerinden biri olduğundan dolayı işlem sonrası mutlak surette yaşam tarzı değişikliği yapmalısınız. Uygun diyet ve düzenli eğersiz yaşam tarzı değişikliğinin en önemli parametreleridir.
6. Spor yapmamda bir sakınca olur mu?
İşlemden sonraki ilk hafta hem sıvı diyetten katı diyet geçiş dönemi hem de balonun vücuda alışma dönemi olduğundan ağır aktivite gerektiren sporlardan kaçınmanızda fayda var.
7. Uçağa binip seyahat edebilir miyim?
Binebilirsiniz. Seyahat amaçlı kullanılan ticari uçaklar normal hava basıncını koruduğundan mide balonu ile yolculuk etmeniz de bir risk yoktur.
8. Mide balonu patlar mı? Patlarsa nasıl anlaşılır?
Mide balonu mideye yerleştirildikten sonra içine metilen mavisi adı verilen özel boya ile rengi maviye dönüştürülmüş serum fizyolojik verilir. Çok nadir bir durum olan balonun mide içinde kendiliğinden patladığı durumlarda mideye herhangi bir zarar gelmez. Ancak yavaş yavaş boşaldıktan sonra küçülen balon mideden ince bağırsaklara geçerek bu kesimde bir tıkanıklığa neden olabilir. Bu nedenle özel bir boya olan metilen mavisi balon patladıktan sonra hızlı bir şekilde ince bağırsaklardan emilerek idrar ile atılır ve bu durumda idrarinizin rengini mavi renk olarak görebilirsiniz. Hemen doktorunuza başvurmalısınız. Balon endoskopik olarak tam boşalmadan çıkartılacaktır.
9. Mide balonu sonrası kaç kilo veririm? Balon, kaç ay midemde kalacak?
Hastadan hastaya değişmekle birlikte genellikle diyet programına da uyum sağlayan hastalarda 15 ile 25 kilogram ya da başlangıç vücut ağırlığının %15-20’si kadar kayıp sağlanır.
10. Tekrar mide balonu takılabilir mi?
Balon tiplerine veya markalarına göre 6 ay veya 1 yıllık balonlar kullanılır. Bu işlem hasta uyumu ve kilo kaybı başarısına göre birden fazla tekrarlanabilir.
