Ramazan ayına girdiğimiz bugünlerde uzun süren açlık ve yanlış beslenme sebebiyle kişiler halsiz ve yorgun düşebilir. Doğru iftar menüsü oluşturulmaması, ağır yiyeceklerin tüketilmesi, az su içilmesi ve tamamen hareketsiz kalınması bu yorgunluğu daha da artırabilir. Oruç tutan kişi kendini yorgun hissedebilir, uyku düzensizliği yaşayabilir, iştahı kesilebilir ve hareketsizlikten dolayı eklem ağrıları olabilir. İşte bu nedenlerden ötürü oruç yorgunluğun Covid-19 ile karıştırabileceğini söyleyen Medline Acil Sağlık Sorumlu Müdürü Dr. Koray Akay, bu gibi belirtilere sahip olunduğunda diğer semptomların takip edilmesi ve bir hekime görünülmesi gerektiğini ifade ediyor.
Oruç tuttuğumuzda vücudumuzda neler olur?
Oruç tutmak aslında vücut için yararlıdır. Özellikle son yıllarda uzun süren açlık durumunun hücre yenilenmesinden, kronik hastalıkların tedavisine kadar birçok faydasının olduğunu bilimsel olarak okumaktayız. İftar ve sahur arasında düşük karbonhidratlı, yararlı yağların, proteinlerin ve sebzenin bolca olduğu yemekleri tükettiğimizde bir sorun olmayacaktır. Fakat dengeli bir beslenme şekli oluşturmadığımızda, az su içtiğimizde, protein ve sebze yerine karbonhidrat ve şeker ağırlıklı beslendiğimizde vücudumuz alarm vermeye başlayacaktır. Orucun son saatlerine doğru açlık seviyesinin yüksek seviyelerinde baş ağrısı, mide bulantısı, halsizlik ve eklem ağrılarımız oluşabilir.
Kişi dengeli besleniyorsa da oruç tutarken bu belirtiler görülebilir mi?
Elbette görülebilir. Her zamankinden farklı bir beslenme düzenine bir anda geçmek ya da diyabet, hipertansiyon ve kardiyovasküler gibi rahatsızlıklara sahip olmak bu belirtilerin görülmesine neden olabilir.
Peki bu belirtiler ile Covid-19’u nasıl ayırt edeceğiz?
Covid-19 ilk vakasının üzerinden henüz sadece 1.5 yıl kadar bir süre geçti. Bilim insanları da tam olarak bu hastalıkla ilgili her türlü veriye sahip değil. Ancak deneyimlediğimiz kadarıyla Covid-19 virüsünü almış kişilerde bir ya da iki ortak semptom muhakkak gözlemleniyor. Örneğin yüksek ateş, tat-koku kaybı, baş ağrısı, halsizlik ya da eklem ağrıları. Öncelikle oruç tutan kişinin nasıl beslendiğine bakılmalı. Yukarıda bahsettiğimiz bir beslenme şekli dışında ve sıfır hareketle oruç tutuyorsa ve en yaygın Covid-19 belirtileri olan yüksek ateş ve tat-koku kaybı yoksa muhtemelen sebebi Covid-19 değildir. Ancak önemle belirtmek isterim ki, bu bir ihtimaldir. Böyle bir durumda kişi beslenmesini, uyku düzenini egzersiz programını doğru koşullarda gerçekleştirebilir, kendisini birkaç gün takip edebilir. Sorun devam ediyorsa muhakkak bir hekime görünmelidir. Oruç yorgunluğunun yanı sıra kişide yukarıda bahsettiğimiz semptomlardan bir ya da birkaçının baş göstermesi durumunda, hiç geçmeyen halsizlik ve diğer belirtiler devam ettiğinde ise kişi bu virüsü kapmış olabilir ve yine hemen bir hekime görünmeli, PCR testini yaptırmalıdır.
Oruç tutmak bağışıklığımızı etkiler mi?
Oruç tutmak değil, yüksek miktarda doymuş yağ, rafine karbonhidrat ve şeker, düşük seviyelerde lif, doymamış yağ içermeyen beslenme tipi alışkanlığı bağışıklık sistemimizi zayıflatır. Asıl böyle bir yaşam şekli bizim için hastalıklara davetiye çıkartacaktır. Akdeniz diyetine uygun olarak beslenmek, içerdiği mikro ve makro besin öğeleri sayesinde bağışıklığımızı düşürmeyeceği gibi aksine Covid-19 salgınına karşı koruyucu bir etkiye bile sahip olabilir. Sadece uzun süren susuzluk halsizlik yaratabilir, bunun için iftar-sahur arasında en az 1.5-2 litre su içmenizi öneriyoruz. Covid-19 sürecinde oruç tutuyorsanız ister evde karantinada ister dışarda iş yaşamınızda olun, iftar-sahur arasında optimal beslenme düzeni oluşturun, uyku düzeninize dikkat edin, hafif egzersizler yapmaya çalışın ve kişisel hijyeninize özen gösterin.