Koronavirüs nedeniyle hepimiz maske takıyoruz. Maske takmamızdan dolayı da bazılarımız maskeden dolayı sorunlar yaşıyoruz. Bunlardan en önemli sorunlardan birisi de maske alerjisi. Maske alerjisi nedir? Maske alerjisi belirtileri nelerdir? Maske alerjisi gelişmesini nasıl önleyebiliriz? Alerji ve Astım Derneği Başkanı Prof. Dr. Ahmet Akçay sizler için merak edilen bu soruları yanıtladı.
Maske alerjisi nedir?
Maske alerjisi maskeye karşı cildimizde kurdeşen, egzama ve nefes problemleri gibi anormal bulguların ortaya çıkmasına denilir.
Maske alerjisi nedenleri nelerdir?
Geleneksel cerrahi yüz maskeleri, N95 maskeleri ve yeniden kullanılabilir kumaş maskeleri içeren yüz maskeleri, alerjiniz olabilecek kimyasallar içerebilir. Yüz maskelerine karşı alerjik cilt reaksiyonları, maskelerin yapıldığı bir dizi kimyasal bileşene karşı gelişmektedir. Alerjik reaksiyonlara neden olan yüz maskelerindeki kimyasallar şunlardır:
• Formaldehit,
• Etilen üre melamin formaldehit,
• Kuaterniyum-15.
Yüz maskesi alerjisinin belirtileri nelerdir?
Yüz maskesine karşı gelişen çoğu reaksiyon deri döküntüsü şeklindedir. En önemli iki belirti alerjik kontakt dermatit ve kurdeşen şeklinde deri belirtileridir. Alerjik kontakt dermatit, maskenin cilde temas ettiği yerde kızarıklık, pul, kaşıntı ve hatta kabarcıklar şeklinde kendini gösterir. Elastik kulak ipine bağlı alerjik kontakt dermatit görülebilmektedir. Maskeye bağlı ürtiker reaksiyonuna bağlı olarak solunum sistemi de etkilenerek temasa bağlı kurdeşen (kontakt ürtiker) de görülmüştür. Kurdeşen, pul olmayan ve birkaç saat içinde ortaya çıkabilen çok kaşıntılı kırmızı yumrulardır. Böcek ısırığına benzerler. Alerjik mekanizma mevsimsel alerjilere benzer olduğu için solunum semptomları görülebilir. En kötü durum senaryosunda, kurdeşen anafilaksi ile ilişkilidir, bu nedenle solunum semptomları önemliyse, hızlı bir şekilde bir doktora görünmek gerekir.
Yeniden kullanılabilir ev yapımı yüz maskelerine alerjiniz olabilir mi?
• Yeniden kullanılabilir maskeler de alerjik reaksiyonlar oluşturabilir
• Yıkanan kumaş maskeler, kumaşta kalan deterjan ve yumuşatıcı artıklarına alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Bunun nedeni genellikle çamaşır bakım ürünlerindeki koku ve çamaşırın yıkamadan sonra yetersiz durulanması nedeniyle kalan deterjan kalıntısıdır. Özellikle astım ve alerjik nezlesi olanların akciğer ve burunları kokuya çok hassastır. Bu nedenle de kokuya bağlı burun tıkanması ve akciğerde nefes sıkışmasına neden olabilir.
• Boyalar ve kumaşlarda bulunan kimyasallara bağlı olarak da alerji olabilir.
• Dezenfektan kimyasallarla temizlenen maskeler, dezenfektanlara alerjik reaksiyonlara veya kimyasal kalıntılardan tahrişe neden olabilir.
Yüz maskelerine alerjik reaksiyonları nasıl önleyebilirsiniz?
Tamamen önleyemezsiniz. Kumaş maske kullanmak çözüm olabilir ancak o da alerjik reaksiyona sebep olabilir. Özellikle alerjiye neden olan kimyasalları içermemesi çok önemlidir. Çamaşır bakım ürünlerine alerjiniz olmadığından emin olmak için kumaş yeniden kullanılabilir maskelerinizi nasıl yıkarsınız?
Kumaş maskelere çamaşır alerjik reaksiyonlarını önlemek için, maskeleri hassas ciltler için kokusuz çamaşır deterjanıyla ve yumuşatıcı kullanmadan yıkamak faydalı olabilir. Cildimizin çamaşır deterjanı kalıntısına maruz kalmaması için her zaman çamaşırlarınızı iyice durulayınız.
Kumaş yeniden kullanılabilir yüz maskelerinde kimyasallara alerjiyi önlemeye yardımcı olmak için nasıl önlem alınmalıdır?
Bir kumaş maske satın aldığınızda, önce kumaşın kimyasal içeriğini gidermek ve boya içeriğini azaltmak için yıkayın. Maskeniz elastik içeriyorsa, elastiğin kurutucu ısısıyla bozulmasını önlemek için kendi kendine kuruması daha iyidir. Kurutucu ısısı elastiği parçalayarak elastiği oluşturan kimyasalların açığa çıkmasına neden olur.
Pamuklu kumaş maskeleri kullanabilirsiniz. Minimal boya içeren, antimikrobiyal katkı içermeyen ve kırışıklık önleyici katkı maddesi içermeyenleri seçin, çünkü bunların tümü alerjen olabilir. Sert malzeme maskelerini dezenfekte etmek için kimyasal kullanıyorsanız, maskeyi yüzünüze yerleştirmeden önce kimyasalları suyla çıkardığınızdan emin olun.
Sonuç olarak:
• Maske alerjisi kendini alerjik kontakt dermatit ve kurdeşen şeklinde göstermektedir.
• Özellikle maske içindeki kimyasallar, deterjan kalıntıları, boyalar maske alerjisine neden olabilmektedir.
• Kumaş maskelerinin kokulu deterjanla yıkanması da özellikle alerjik nezle ve astımı olanlarda burun tıkanmasına ve nefes sıkışmasına neden olabilmektedir.
• Maske alerjisinden korunmak için maske alerjisine neden olabilen kimyasalları içermeyen, boya içermeyen, lateks içermeyen maskelerin seçilmesi önemlidir.
• Pamuklu maskelerin kokusuz hipoalerjenik deterjanla yıkanması ve bol durulanması faydalı olacaktır.
