Tüm kadınların yaklaşık yüzde 80’i hayatlarının bir bölümünde miyom ile karşılaşıyor. Rahim duvarındaki kas yapısından köken alan ve iyi huylu tümörler olan miyomlar toplumda çok yaygın olarak görülüyor. Oluşma nedeni tam olarak bilinemeyen miyomlar, farklı büyüklükte olabiliyor. Miyom tedavisinde uygulanacak yöntem ise miyomun boyutuna, yerleşim yerine, sayısına ve hastanın çocuk sahibi olmak isteyip istemediği gibi faktörlere göre değişiklik gösterebiliyor. Memorial Ankara Hastanesi Jinekolojik Onkoloji ve Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Doç. Dr. Murat Öz, miyom ve tedavisi ile ilgili bilgi verdi.
Miyomların neden oluştuğu tam olarak bilinmemekle beraber, östrojen ve progesteron gibi kadınlık hormonlarından etkilendiği düşünülmektedir. Miyomlar için erken yaşta adet görmek, bir takım genetik varyasyonların varlığı, yağlı-karbonhidrat ağırlıklı diyetler ve gebelik sayısı gibi risk faktörleri bulunmaktadır. Tanımlanan bu risk faktörlerine rağmen risk grubunda olmayan bireylerde de bazı durumlarda miyom gelişebilmektedir. Bazen de tam tersi şekilde bu risk faktörlerine sahip olanlarda miyom oluşmayabilir.
Bazı miyomlar ciddi sorunlara yol açabilir
Miyomların boyutları farklı olabilmektedir. Bazı miyomlar portakal- greyfurt boyutunda hatta daha büyük olurken, bazıları da milimetrik boyutlarda ortaya çıkabilmektedir. Çoğunlukla küçük olan miyomlar genellikle ciddi sıkıntılara sebep olmamaktadır. Ancak sayı, boyut ve yerleşim yerine göre miyomlar, bir takım sorunlara da yol açabilmektedir. Bu problemler arasında adet kanamasında artış, pelvik ağrı ve baskı hissi ile doğurganlık ve gebelikle ilgili sorunlar yer almaktadır.
Muayene, ultrason ve gerektiğinde MR ile bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanı tarafından tanısı rahatlıklar konulabilen miyomlar, eğer hastada bir rahatsızlığa neden olmuyorsa tedavisiz izlenebilir. Şikayetlerin belirginleşmesi durumunda ise ilaç tedavisi ya da cerrahi seçenekleri değerlendirilir. Tedavinin belirlenmesinde hastanın çocuk doğurma isteğinin olup olmadığı, miyomların sayısı, boyutu ve yerleşimi gibi faktörler rol oynar.
Tıbbi tedaviler şikayetleri azaltır
Tıbbi tedaviler arasında yer alan demir desteği, miyomlara bağlı kanama miktarının fazla olması ve kansızlık gelişmesine karşı kullanılmaktadır. Ağrı kesici ve ateş düşürücü etkisi olan Non steroid anti inflamatuar ilaçlar ise miyomlara bağlı adet kanamalarını ve kramplarını azaltmak için verilmektedir. Doğum kontrol ilaç ve araçları da adet kanamalarını azaltmak için kullanılan etkin yöntemlerdir. Uygulanan başka bir tıbbi tedavi de Anti –fibrinolitik tedavidir. Bu ilaç grubu adet kanamasında pıhtı erimesini engelleyerek pıhtı oluşumu ile kanama miktarını azaltmayı hedefler. Bu yöntem hem kanama miktarının hem de krampların azalmasını sağlar. Tıbbi olarak menopoz durumu oluşturulmasını sağlayan GNRH analogları ise östrojen ve progesteronun baskılanması ve miyom boyutlarının küçülmesine katkı verir.
Cerrahi yöntem kişiye özel belirlenir
Miyom varlığında duruma göre uygulanabilecek cerrahi tedaviler şu şekilde sarılanabilir:
Miyomektomi: Rahim korunarak, şikayetlere neden olan myomların çıkarılma işlemidir. İleride çocuk sahibi olmayı planlayan hastalarda başvurulması gereken cerrahi seçenek miyomektomidir. Laparoskopik ve robotik sistem gibi minimal invaziv yöntemlerle yapılabileceği gibi açık cerrahi şeklinde de yapılabilmektedir.
Uterin arter embolizasyonu: Girişimsel yöntemlerle rahim damarına tıkayıcı madde verilerek rahmin ve dolayısı ile miyomların kanlanması azaltılarak hem miyomlara bağlı adet kanamasında azalma hem de miyom boyutunda küçülme olması hedeflenmektedir. Rahim kanlanması bozulduğu için ileride çocuk sahibi olmak isteyen hastalar için uygun bir yöntem değildir.
Manyetik rezonans eşliğinde ultrasonografik ablasyon: MR eşliğinde odaklanmış ultrasonik dalgalarla miyomların küçültülmesi hedeflenir.
Endometriyal ablasyon: Endometriyal kavitenin (boşluğun) ısı kullanılarak tahrip edilmesini, böylece kanamanın azalmasını hedefleyen bir tedavidir. İleride çocuk doğurmayı düşünen bireylerde uygun bir seçenek değildir.
Histerektomi: Rahmin alınması miyomlara bağlı şikayetlerin kesin ve kalıcı çözümüdür. Açık ya da deneyimli cerrahlar tarafından laparoskopik ya da robotik yöntemler ile gerçekleştirilebilir.
